Nieuws

Verkiezingen wat verandert er en waar moet je op letten?

2025-09-02

Op woensdag 29 oktober vindt de verkiezing van de Tweede Kamer plaats, gevolgd door de Gemeenteraadsverkiezingen op 18 maart 2026. Voor gemeenten betekent dit een intensieve periode van voorbereiding, organisatie en uitvoering. Ben je betrokken bij de organisatie van de verkiezingen? Dan is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de recente wijzigingen.

Belangrijkste wetswijzigingen

Sinds de invoering van de Nieuwe Procedure Vaststelling Verkiezingsuitslagen (NPVV), heeft het gemeentelijk stembureau (GSB) een grotere rol gekregen in het controleren en vaststellen van de verkiezingsuitslagen. Het gemeentelijk stembureau stelt naast de totaaluitslag van de gemeente, ook de uitslagen van alle stembureaus vast (centrale stemopneming) of controleren deze (decentrale stemopneming). Bij de Gemeenteraadsverkiezingen betekent dit bovendien dat het daarna nog één week duurt voordat het centraal stembureau bij elkaar komt, om de zetelverdeling en de gekozen kandidaten definitief bekend te maken.

Andere wijzigingen:

Strengere regels voor benoeming van stembureauleden, meer nadruk op onafhankelijkheid en integriteit.
Verplichte inzet van door de Kiesraad geleverde uitslagapparatuur vanaf juli 2025 (voor uniforme en veilige verwerking van de stemmen).
Extra aandacht voor toegankelijkheid van stemlokalen, o.a. voor mensen met een beperking.

Verder wordt in de nabije toekomst het misbruik van volmachtstemmen steviger aangepakt (wetsvoorstel is door de Tweede Kamer aangenomen) en krijgt de Kiesraad meer taken. Naast ondersteuning van gemeenten en stembureaus, wordt voortaan ook het verloop van verkiezingen getoetst, om zo de kwaliteit en betrouwbaarheid van het verkiezingsproces te verbeteren.

Wat komt er kijken bij de verkiezingsorganisatie?

Het organiseren van verkiezingen gaat veel verder dan alleen het openen van de stembureaus. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor:

Werving en training van stembureauleden
De juiste verkiezingsmaterialen en locaties
De toegankelijkheid van stembureaus waarborgen
Het juist uitvoeren van procedures rond volmachtstemmen en kiezerspassen
Zorg dragen voor een transparante en betrouwbare uitslagverwerking

Goede coördinatie van de processen is essentieel. Fouten of misverstanden kunnen immers leiden tot hertellingen, klachten of zelfs rechtszaken. Vol vertrouwen de verkiezingen in? De MariënburgGroep ondersteunt gemeenten bij het verkiezingsproces met advies en trainingen.

Met de training ‘Verkiezingen voor projectleiders’ ben je helemaal op de hoogte van alle wetswijzigingen, taken en verantwoordelijkheden. Of je nu al jaren ervaring hebt of net begint: deze training is een must voor iedereen die betrokken is bij de organisatie van de verkiezingen.

Meer informatie en aanmelden»

aanvraag incompany offerte

aanmelden nieuwsbrief